“Vrede zij u.” Hnd 4,32-35; 1 Joh 5,1-6; Joh 20,19-31

Vandaag gaan de lezingen over een aantal essentiële zaken in ons leven. Het gaat over eigendom, het gaat over liefde, het gaat over vrede, het gaat over vergeving en het gaat over geloof. Het gaat over leven en geloven, het gaat over gelovig leven.

Sinds de zomer van vorig jaar worden er door het pastoraal team video’s gemaakt onder de titel: Leef- en geloofmoment. Hierin proberen wij antwoorden te geven op de vragen: Hoe leiden we een gelovig leven en hoe hebben we een levend geloof? Als u dat nog niet gedaan hebt, bekijk ze eens op onze website. Zelf verzorg ik daarin een serie ‘Zorg voor de schepping’ en een serie ‘Kerk en maatschappij’. In beide series gaat het over ons dagelijks leven. Hoe nemen wij deel aan de maatschappij? Hoe gaan we om met de schepping? Hoe verhouden wij ons tot onze medemensen?

De tweede lezing van vandaag reikt ons een belangrijke sleutel aan tot het beantwoorden van deze vragen. Wij zijn kinderen van God. Wij leven vanuit de liefde van God voor ons. Vandaag en de komende weken lezen we uit de eerste brief van Johannes. Over vijf weken lezen we de centrale woorden uit deze brief: ‘God is liefde’. Jezus zei tijdens het Laatste Avondmaal van zichzelf: “Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven.” God is liefde. Gods Zoon is het leven zelf. Leven en liefde zijn de grote geschenken die God ons geeft. Zij vormen de basis van ons bestaan. Hieruit leven wij. Als wij leven vanuit Gods liefde is het vanzelfsprekend dat wij – als kinderen van God – onze medemensen liefhebben, dat wij hen zien als onze broeders en zusters. Zo vormt de liefde de basis voor ons handelen. Onze plaats in de maatschappij en onze verhouding tot onze medemensen wordt bepaald door de liefde die God ons geeft.

In de eerste lezing gaat het over eigendom. Wat voor het leven en de liefde geldt, geldt voor alles in ons leven. Niets is louter onze eigen prestatie, louter onze eigen verdienste. Alles is in eerste instantie een geschenk van God aan ons. God geeft ons het leven en Hij geeft ons zijn liefde. Hij geeft ons de aarde met alles wat daarbij hoort, om te kunnen leven. Wij mogen voor dit geschenk, voor de schepping zorgen en haar verder ontwikkelen en vormgeven. Bezit en eigendom zijn menselijke constructies. Het zijn afspraken om de samenleving te ordenen en in goede banen te leiden. Eigendom is geen absoluut begrip. Ons bezit is niet exclusief van en voor ons. Ons bezit is er om er iets goeds mee te doen. Bezit maakt verantwoordelijk. De eerste christenen waren één van hart en één van ziel. Dat betekende voor hen dat ze hun bezit met elkaar deelden. Bezit staat ten dienste van een rechtvaardige verdeling van wat de aarde ons biedt. Met ons bezit kunnen wij bijdragen aan het geluk van anderen. Vandaag is het de zondag van de goddelijke barmhartigheid. Gods liefde en barmhartigheid voor ons nodigt ons uit barmhartig te zijn voor anderen. De werken van barmhartigheid zijn vormen van het delen van de geschenken die wij ontvangen hebben: liefde, aandacht, tijd en materiële zaken.

In het Evangelie gaat het over vrede, vergeving en geloof. Het geloof zet ons bestaan in een bepaald perspectief. Door het geloof weten wij dat God liefde is en dat Hij ons het leven geeft. Het geloof bepaalt hoe wij in de wereld staan en hoe wij ons leven leven. De heilige Geest laat ons leven in liefde en geloof. Hij is het goddelijke vuur in ons. Hij bezielt ons en laat ons leven zoals God dat van ons vraagt. De heilige Geest zorgt ervoor dat wij ons verbinden met God, dat wij leven vanuit Gods liefde voor ons. In de Evangelielezing van vandaag klinken drie keer de woorden: “Vrede zij u.” Onze zending in de wereld is direct met deze woorden van Jezus verbonden. Na het tweede “Vrede zij u.” zegt Jezus: “Zoals de Vader Mij gezonden heeft zo zend Ik u.” De vrede die Jezus ons brengt mogen wij op onze beurt anderen brengen. Onze roeping is boodschappers en stichters van de vrede te zijn.

Direct verbonden met het brengen van vrede is de vergeving. De heilige Geest vervult ons met Gods liefde. Hij stelt ons in staat elkaar te vergeven. Vergeving en verzoening zijn voorwaarden om tot vrede te komen. Vrede is meer dan het ontbreken van oorlog. Vrede is de vrucht van liefde en rechtvaardigheid. Vrede begint in de harten van de mensen. Alleen als we elkaar zien als broeders en zusters is werkelijke vrede mogelijk. Verzoening en vergeving vraagt samen de situatie onder ogen te zien. De gedane zaken moeten met elkaar besproken worden. Het leed dat aangedaan is, moeten we niet verstoppen en vergeten; het aangedane leed moet juist duidelijk vastgesteld worden. Dat maakt het mogelijk om het leed te verwerken. Dat maakt het mogelijk elkaar weer aan te kijken. Dat opent de weg naar verzoening en vergeving. Dat opent de weg naar vrede. Komende week spreek in mijn video uitgebreider over vrede en verzoening.

Op deze zondag van de goddelijke barmhartigheid hebben wij in het bijzonder aandacht voor de mensen in de gevangenis. Ook zij zijn onze broeders en zusters. Ook met hen willen wij één van hart en één van ziel zijn. Zij mogen delen in de liefde die God ons schenkt, en in de vrede die Jezus alle mensen brengt. Amen.