De heilige Geest geeft leven en liefde; Hnd 2,1-11; Joh 14,15-16.23-26

“Geef kracht, geef vuur, geef licht, geef kleur. Heilige Geest, geef ons leven.” Wij vragen de heilige Geest ons te helpen, want wij willen leven, wij willen liefhebben.

Jezus zegt tegen ons: “Als gij Mij liefhebt, zult ge mijn geboden onderhouden…” De tekst die we vandaag gelezen hebben, is uit de lange afscheidsrede van Jezus op de avond voor zijn lijden en sterven. Iets verderop zegt Jezus wat zijn geboden zijn: “Dit is mijn gebod dat gij elkaar liefhebt, zoals Ik u heb liefgehad.” (Joh 15,12) Het draait bij Jezus voortdurend om dat ene gebod van de liefde. Jezus geeft ons geen uitgebreide uitleg over hoe we elkaar moeten liefhebben. Nee, Hij laat ons met zijn eigen leven zien hoe je dat kunt doen. Hij laat ons zien hoe Hij van zijn Vader houdt, hoe zijn Vader van Hem houdt. Hij laat ons zien hoe Hij die liefde deelt met alle mensen. Jezus zegt: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven.” (Joh 14,6) Hij laat ons zien hoe je goed kunt leven en hoe je kunt liefhebben. Hij doet het ons voor en zegt tegen ons: doe zoals ik doe, dan word je gelukkig. En Hij belooft ons de heilige Geest, de Helper. De heilige Geest geeft kracht, geeft vuur, geeft licht, geeft kleur. De heilige Geest, geeft ons leven. De heilige Geest doet ons liefhebben.”

Vijftig jaar geleden was er het Tweede Vaticaanse Concilie: de grote vergadering van de Kerk waar alle bisschoppen van heel de wereld zich lieten leiden door de heilige Geest. Zij zochten opnieuw naar de betekenis van het gebod van Jezus, naar de betekenis van dat ene gebod van de liefde. Onder leiding van de heilige Geest kwamen de bisschoppen met twee zaken waarmee de liefde in de wereld werkelijkheid kan worden: dienstbaar zijn en gemeenschap vormen. De hele Kerk wil dienstbaar zijn aan alle mensen. Zij voelt zich ten diepste met iedereen verbonden, met de gehele mensheid.

Pinksteren is een feest van gemeenschap. De grenzen van culturen en talen vallen weg. Vervult van de heilige Geest begrijpen mensen elkaar over grenzen heen. We hoorden dat in de eertse lezing uit de Handelingen van de Apostelen. Het is eenheid in verscheidenheid. De verschillen scheiden ons niet van elkaar. Juist door de verschillen betekenen we iets voor elkaar, zoeken wij elkaar en weten wij ons met elkaar verbonden. Samen zingen we ook God lof: “Laudate omnes gentes.”

Vandaag ben ik hier voor het eerst in uw midden. Als diaken mag ik deel uitmaken van uw lokale gemeenschap. De dienstbaarheid van de Kerk krijgt mede gestalte in het diaconaat, in het gewijde ambt van de diaken. Maar de diaken is niet de enige die de opdracht heeft vanuit en namens de Kerk dienstbaar te zijn. Het is de opdracht van de gehele Kerk om dienstbaar te zijn aan de mensheid en het is de roeping van iedere christen om dienstbaar te zijn aan de medemens. Het is de taak van de diaken de dienstbaarheid van Kerk te bevorderen. Hij doet dit door zelf dienstbaar te zijn en met woorden en daden ook anderen te motiveren tot dienstbaarheid. De dienst van de diaken kent drie aspecten: de dienst van de tafel, de dienst van het woord en de dienst van de liefdewerken. De dienst van de liefdewerken is de meest bekende.

Als we over diaconie of caritas spreken, hebben we het over deze dienst. Het gaat om het lenigen van concrete menselijke noden. Denk aan de zeven werken van barmhartigheid: hongerigen voeden, dorstigen laven, naakten kleden, vreemdelingen herbergen, zieken en gevangen bezoeken en tenslotte doden begraven. De dienst van het woord wordt het meest concreet binnen de liturgie. Het is de taak van de diaken het Evangelie te lezen. En hij kan zoals vandaag de preek verzorgen. Maar er zijn natuurlijk nog veel meer mogelijkheden om de Blijde Boodschap van Jezus Christus te verkondigen. De diaken treedt met woord en daad naar buiten. Hij gaat vanuit de Kerk de maatschappij in, legt daar contacten, ziet wat daar leeft en brengt dat terug de Kerk in. Hij brengt de noden van de samenleving ter sprake binnen de Kerk. Tenslotte de dienst van de tafel. Het is de taak van de diaken de priester tijdens de Eucharistieviering te assisteren. Dit is een liturgische functie. Het heeft een symboolwerking. De dienstbaarheid van de diaken in de liturgie staat symbool voor het handelen van de Kerk naar buiten.

Jezus heeft gezegd: “De Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen.” (Mc 10,45). De diaken mag de dienstbaarheid van Jezus in de Kerk en in de wereld zichtbaar maken en aan de orde stellen. Hij mag Christus Dienaar binnen en buiten de Kerk present stellen. De diaken mag ook werken aan de gemeenschap, aan een gemeenschap van solidariteit en verbondenheid, aan het komen tot een eenheid in verscheidenheid. Hij probeert mensen over grenzen heen bij elkaar te brengen. Ik hoop van harte dat met uw medewerking hier te kunnen doen.

Vragen wij de heilige Geest ons allen daarbij te helpen. “Geef kracht, geef vuur, geef licht, geef kleur. Heilige Geest, geef ons leven.” Heilige Geest, geef ons liefde, geef ons dienstbaarheid en gemeenschap. Amen.