Maria: een voorbeeld van geloof; Lc 1,39-56

Onze parochie heet Onze Lieve Vrouwe Visitatie. Daarom vieren we vandaag dit feest. Maria heeft als onze patrones een belangrijke plaats in onze parochie. We zitten ook nog steeds in het Jaar van het Geloof. Het Jaar van het Geloof begon vorig jaar op 11 oktober onder paus Benedictus XVI. Het duurt nog tot 24 november dit jaar. Vandaar dat de banier ook nog steeds achter in de kerk hangt. Vijftig jaar na het Tweede Vaticaans Concilie wil het Jaar van het Geloof bijdragen aan een hernieuwde bekering en aan de herontdekking van het geloof. Zo versterkt het de getuigenis van christenen in de wereld.
Op deze feestdag, een Mariafeest en een parochiefeest is het goed stil te staan bij onze opdracht als gelovigen in de wereld. Paus Benedictus schrijft bij de aankondiging van het Jaar van het Geloof: “Het gebeurt intussen niet zelden dat christenen zich meer bekommeren om de maatschappelijke, culturele en politieke gevolgen van hun inzet en blijven denken dat het geloof een vanzelfsprekende zaak is van het gemeenschappelijk leven.” De paus neemt hier geen genoegen mee en stelt: “Wij kunnen niet accepteren dat het zout zijn kracht verliest en het licht verborgen wordt gehouden. (…) Wij moeten weer de smaak te pakken krijgen om ons te voeden met Gods Woord, dat trouw door de Kerk wordt doorgegeven, en het Brood van het leven.”
In de tijd van de katholieke emancipatie hier in Nederland zongen wij: “Roomschen dat zijn wij met ziel en harte, Roomschen dat zijn wij met woord en met daad.” en: “Roomschen in huis, Roomsch ook daarbuiten Schamen ons nimmer d’ eervolle keus.” Toen was er aan getuigenis geen gebrek. Onlangs op 16 mei hebben wij in het kader van 1000 kerk in Bleiswijk ook stilgestaan bij deze periode uit onze geschiedenis. De tijd waarin de katholieken gaandeweg weer hun plaats kregen binnen onze samenleving. De tijd ook waarin deze parochie gesticht werd en deze kerk gebouwd. Ook dat was een getuigenis van het geloof.
In oktober 2012 sprak een bisschoppensynode over het thema ‘De nieuwe evangelisatie voor het doorgeven van het christelijk geloof’. Bij evangeliseren denken wij al snel folders uitdelen op de markt of langs de deuren gaan om mensen te bekeren. Ik verwacht niet dat ik u daar enthousiast voor krijg. Velen krijgen misschien al pukkeltjes bij de gedachte alleen. Maar je mag je ook afvragen of we wel in staat zijn onze boodschap goed onder woorden te brengen. De bisschop van Groningen-Leeuwarden Mgr. De Korte heeft het over de sprakeloosheid van de Nederlandse katholieken: wij zijn niet of nauwelijks in staat ons eigen geloof te formuleren, het eigen geloof onder woorden te brengen, laat staan dat we er op uit trekken om het te verkondigen. Hier ligt een grote opdracht voor catechese binnen onze parochies. Niet alleen catechese voor de kinderen, maar ook volwassenencatechese of juist: vooral volwassenencatechese. Kinderen iets leren waarover zij niet met hun ouders en grootouders kunnen praten zal weinig effect hebben. In augustus wordt u weer het catecheseprogramma aangeboden. Maak daar gebruik van. Leer uw eigen geloof te verwoorden. De enige manier om het geloof door te geven is het voorleven ervan en er over kunnen spreken.
Paus Franciscus laat ons zien wat voorleven van het geloof betekent. In heel zijn doen en laten wordt zijn geloof in Christus zichtbaar. Voor heel de wereld werkt het aanstekelijk: zo volg je Christus na, zo leef je als christen. Zijn handelen spreekt voor zich en met eenvoudige woorden geeft hij desgewenst een toelichting. Een voorbeeld uit eigen ervaring om te laten zien hoe simpel het kan zijn. Als mijn vrouw en ik buiten de deur eten zijn we voor het eten altijd even stil en slaan we een kruis. Zo ook afgelopen vrijdag. Direct daarna horen we het stel naast ons – twee mensen, een generatie jonger dan wij – elkaar vragen: “wanneer gaan we weer eens naar de kerk?” Hoe simpel kan het zijn!
Zoals paus Franciscus ons het voorbeeld geeft, zo doet Maria dat ook. Maria wijst ons op haar eigen wijze de weg naar Christus, de weg naar God. Zij is een gelovige zoals wij. Zij weet wat overgave is en vindt daarbij ook de woorden: Zij zegt tegen de engel Gabriël: “Zie de dienstmaagd des Heren. Mij geschiede naar uw woord.” Er gebeurt iets aan Maria wat groter is dan haarzelf, iets dat haar te boven gaat en wat niet te begrijpen is. Maar door haar geloof durft ze te vertrouwen en zich over te geven: “Mij geschiede naar uw woord.”
Maria bezoekt haar nicht Elisabet want zij weet dat zij hulp nodig heeft. Twee zwangere vrouwen ontmoeten elkaar. Ze delen hun vreugde en hun zorgen met elkaar. En ze delen hun geloof met elkaar. In liefde en geloof delen ze hun leven met elkaar. Zij is bij de Bruiloft in Kana aan het begin van het openbare leven van Jezus. Zij zegt tegen de bedienden: “Doet maar wat Hij u zeggen zal.” Zij staat onder het kruis van haar zoon en ziet het lege graf. Zij is er bij als Christus aan de leerlingen verschijnt. Zij ontvangt op Pinksteren samen met de apostelen de H. Geest. Maria is de eerste mens die zich bewust is van haar verlossing door Christus. Maria weet welke genade zij ontvangt. We hebben dat zonet in het Evangelie gehoord: in woorden van de lofzang van Maria, het Magnificat. Maria laat ons zien wat het is te geloven: geloven is vertrouwen en overgave. We horen het in de woorden: “Mij geschiede naar uw woord.”
Maria is niet alleen de eerste gelovige. Ze is ook de grootste. En zo is zij een voorbeeld voor ons allen. Haar geloof inspireert ons. Maria is niet een vrouw van theologische verhandelingen. Er zijn ons slechts weinig woorden van haar overgeleverd. Maria leeft ons het geloof voor. Juist daarin is zij ons tot voorbeeld. Zoals Maria aan ons het geloof voorleeft en zoals Maria de woorden vindt als dat nodig is, zo wordt ook van ons gevraagd ons geloof handen en voeten te geven, het in ons dagelijks leven zichtbaar te maken en waar nodig er woorden aan te geven om ons handelen toe te lichten. Maria is hierin ons voorbeeld en onze steun. Wij mogen haar ook vragen om kracht, om wijsheid en om bijstand. Maria is niet alleen ons voorbeeld, zij is ook onze voorspraak. Als voorspraak vragen wij haar voor ons te bidden. Als voorspraak bidden wij tót Maria bijvoorbeeld met het Weesgegroet. Als voorbeeld bidden wij mét haar mee bijvoorbeeld met het Magnificat.
Vandaag viert onze parochie feest, een feest van ontmoeting. Ook wij ontmoeten elkaar hier in dit gebouw maar ook daarbuiten. We ontmoeten elkaar en delen ons leven met elkaar: ons geloof, onze hoop, onze vreugde, ons verdriet en onze zorgen. Zo vormen wij samen de geloofsgemeenschap die wij zijn. Maria is ook hierin onze voorspraak en ons voorbeeld. Dat vieren wij vandaag en daarvoor danken wij God. Amen.