Migratie

Sinds 1914 kent de Kerk de Werelddag voor migranten en vluchtelingen. Deze is op 14 januari. Sinds 1978 komt de paus jaarlijks met een boodschap over migratie. Hierin komt het denken van de Kerk over dit onderwerp tot uitdrukking.

Migratie is tegenwoordig een structureel fenomeen en mede door de globalisering belangrijk voor de wereldwijde arbeidsmarkt. Er bestaat nationale en internationale migratie, gedwongen en vrijwillige migratie, legale en illegale migratie, waaronder handel in mensen. Tenslotte zijn er de buitenlandse studenten, die culturele en economische bruggen tussen landen slaan en bijdragen aan het komen tot één menselijke familie.

De migrant zoekt naar betere levensomstandigheden of is op de vlucht voor oorlog, geweld, honger en natuurrampen. Migratie leidt tot vermenging van personen en volken met verschillende culturen. Dit geeft allerlei problemen van menselijke, ethische, religieuze en geestelijke aard.

Ik was vreemdeling…

Een belangrijke richtlijn in het kerkelijk denken over migratie is de uitspraak van Jezus in Mt 25,35: “Ik was vreemdeling en gij hebt Mij opgenomen”. De Kerk erkent het recht van ieder mens het eigen land te verlaten en naar een ander land te gaan om betere levensomstandigheden te zoeken. Zeker als er een noodsituatie is. Tegelijkertijd hebben staten het recht om de migratiestromen te reguleren en de eigen grenzen te beschermen. Nooit mag dit zonder respect voor ieder mens. Migranten hebben de plicht te integreren in het land van opvang en de wetten ervan te respecteren. Het is de kunst om het evenwicht te vinden tussen de opvang die ieder mens toekomt, en de maatregelen die nodig zijn om zowel de plaatselijke bevolking als de nieuwkomers een waardig en vreedzaam leven te laten leiden.

Vrouwen en kinderen

Bijzondere aandacht vraagt de Kerk voor minderjarige migranten. Zij leven in twee culturen. Dit geeft voordelen en moeilijkheden. Zij moeten een opleiding kunnen volgen en daarna kunnen werken. Er is sprake van steeds meer migratie van vrouwen. Zij migreren om in een ander land werk te zoeken en vormen voor hun familie vaak de belangrijkste bron van inkomsten. Buitenlandse arbeidskrachten zijn extra kwetsbaar; voor vrouwen geldt dat nog sterker. Hier moet ook de vrouwenhandel genoemd worden. Vaak gaat het om vrouwen en meisjes, die niet het minste vermoeden hebben van wat hen te wachten staat. Zij worden regelmatig als slaven uitgebuit, vaak in de seksindustrie.

Menselijke waardigheid

Iedere migrant is een menselijke persoon en heeft onvervreemdbare fundamentele rechten, die altijd door iedereen geëerbiedigd moeten worden. Allen maken wij deel uit van één familie: de migranten en de lokale bevolking. Allen hebben hetzelfde recht de goederen van de aarde te gebruiken. Hier vinden solidariteit en samen delen hun grondslag.