Wordt als het Kind! Lc 2,1-14

“Eer aan God in den hoge en op aarde vrede onder de mensen in wie Hij welbehagen heeft.” Vrede op aarde, dat is wat wij wensen, dat alle mensen met elkaar in vrede leven. De engelen, de hemelse heerschare verheerlijken met deze woorden God. De engelen hebben het echter niet over alle mensen. Zij hebben het over de mensen in wie God welbehagen heeft. Wat betekent dit? Wil God niet de vrede voor alle mensen? Als je deze woorden in Google invoert, kom je terecht in een boeiende theologische discussie. In wie heeft God een welbehagen? Maar dit is niet het moment voor theologische haarkloverij. Ik zal proberen u de katholieke visie voor te houden.

In een paar grote stappen door de heilsgeschiedenis. God schept de wereld met alles erop en eraan. In de Bijbel staat dat dit zes dagen duurde en God op de zevende rustte. Uit de wetenschap weten we tegenwoordig dat het miljarden jaren duurde vanaf het eerste begin tot het ontstaan van de eerste mens. De Bijbel is echter geen wetenschappelijk boek. Het gaat erom dat God als Schepper aan het begin van alles staat en dat God de schepping, de hele wereld uit liefde heeft gewild. De Bijbel zegt hierover: God zag dat het goed was. God houdt van zijn schepping en van al zijn schepselen. Uit liefde voor de mens heeft God ons mensen een vrije wil gegeven. Hiermee zijn wij in staat de liefde van God als vrije mens te beantwoorden. Wij zijn geen slaven en ook geen dieren. Als wij werkelijk van iemand houden is dat onze eigen keuze. Zo wil God ook dat wij van Hem houden.

Wij mensen zitten vaak gevangen in onze liefde voor onszelf. Ons egoïsme, ons eigenbelang, onze gerichtheid op onszelf belet ons werkelijk en onbaatzuchtig van een ander te houden. Zo hebben wij er ook moeite mee om van God te houden. Om ons uit ons egocentrisme, onze Ichbezogenheit – zoals de Duitsers dat zo mooi noemen – te verlossen, heeft God ons zijn Zoon gezonden. Jezus Christus, de Zoon van God is mens geworden zoals wij. Hij heeft ons lijden en sterven gedeeld als een daad van liefde tot het einde toe. Jezus is de openbaring van Gods liefde voor ons. Jezus heeft ons met zijn leven laten zien hoe je als mens goed kunt leven.

De schepping van de wereld en de verlossing door Jezus Christus, zijn geschenken uit liefde van God aan ons mensen. Deze liefde wordt je zomaar in de schoot geworpen, je krijgt haar geheel belangeloos, om niet, maar je moet haar wel willen aanvaarden. Het vraagt dat je je ervoor openstelt, dat je ontvankelijk bent. Het vraagt dat je in God durft te geloven en op Hem durft te vertrouwen. Het vraagt dat je de liefde van God voor jou beantwoordt. Zij die antwoord geven, in hen heeft God welbehagen. Ieder die zich ervoor openstelt, ontvangt Gods liefde en genade. God heeft ons niet alleen geschapen. Hij heeft ons ook verlost. Door aan ons gelijk te worden, maakt Hij ons aan Hem gelijk. Hij heeft ons gemaakt tot zijn erfgenamen. Wij zijn kinderen van God. Door Jezus Christus laat God ons delen in zijn oneindige liefde en heeft Hij ons in zijn liefde opgenomen. Wat doet dit alles met ons? Wat betekent het: kind van God te zijn? Wat betekent het: zijn liefde en nabijheid zo concreet te ervaren? Kunnen wij dat wel?

Met Kerstmis gaat het over het Kind van Betlehem, het Kind in de kribbe, maar later als Hij volwassen is, stelt Jezus ons de kinderen tot voorbeeld. Tegen het idee van zijn leerlingen in zegt Hij: “Laat de kinderen tot Mij komen.” Hij legt hen de handen op en zij worden door Hem gezegend. Maar er gebeurt nog veel meer. Hij zegt ook: “Voorwaar, Ik zeg u: wie het koninkrijk Gods niet aanneemt als een kind, zal er zeker niet binnengaan.” Jezus stelt ons nadrukkelijk de kinderen tot voorbeeld.

Waarin zijn kinderen zoveel beter dan wij volwassenen zijn? Kinderen zijn naïef en ontvankelijk. Juist door hun naïviteit zijn zij ontvankelijk. Kinderen hebben niet de neiging alles weg te redeneren en ze zijn ook niet achterdochtig. Volwassenen hebben met hun rationaliteit vaak moeite om het mysterie te accepteren. Als je volwassenen spreekt over het wonder van de liefde, het wonder van het leven, het wonder van God, zeggen ze: “ja, maar”. Ja, dat is een mooi verhaal, maar het klopt niet, of ja, maar je kunt het niet wetenschappelijk verklaren, dus is het niet waar. Een kind zegt dat niet. Een kind reageert heel anders. Een kind gaat met het verhaal aan de slag, misschien er zelfs mee op de loop. Het vertaalt het verhaal naar zijn eigen wereld en bedenkt er nog een aantal mooie voorbeelden bij. Voor een kind is alles mogelijk. Een kind verbaast zich niet over God, soms wel over de voorstelling die volwassenen van God hebben.

Wij mensen nemen onszelf vaak als de maat der dingen. Iets wat wij niet kunnen denken, iets wat wij ons niet kunnen voorstellen, kan niet bestaan. Dat maakt dat wij moeite hebben met God, want God is groter dan ons denken.

Wat wij ons ook niet kunnen voorstellen, is dat iemand ons geheel belangeloos iets geeft. Mensen zijn achterdochtig. U weet wel: “Zoals de waard is, vertrouwt hij zijn gasten.” Hoe vaak hoor je niet iemand roepen bij het krijgen van een geschenk: “dat had je niet moeten doen”. Ik geloof onmiddellijk in de oprechte uitdrukking van verbazing en verrassing. Maar ondertussen wordt er wel gezegd: “dat had je niet moeten doen, want dit schept verplichtingen die ik niet kan of niet wil nakomen”. Dat doen kinderen niet, kinderen roepen niet: “dat had je niet moeten doen”. Kinderen zijn meestal gewoon blij met wat ze krijgen. Ze zouden ook blij zijn als het cadeau twee keer groter zou zijn. Ze nemen een geschenk aan en zijn dankbaar. Ze vragen zich niet af wat ze terug moeten doen of wat er achter zit.

Wij christenen zijn navolgers van Christus: we willen zijn zoals Hij is. Met Kerstmis worden wij opgeroepen te zijn als het Kind, te zijn als het Kind van Betlehem, het Kind in de kribbe. Met de naïviteit en ontvankelijkheid van het Kind kunnen wij het geschenk van Gods liefde aanvaarden en zijn wij in staat in Hem te geloven en op Hem te vertrouwen.

Voor Kerstmis wens ik u toe: wordt als het Kind! Amen.