“Ik ben de goede herder”; Hnd 4,8-12; 1 Joh 3,1-2; Joh 10,11-18

“Ik ben de goede herder.” Jezus noemt zichzelf de goede herder. Hij stelt de goede herder tegenover de huurling, die geen hart heeft voor de schapen. Wij doen dit zelf ook vaak om iets aan een ander duidelijk te maken. Als we uitleggen wie we zijn en wat we doen, vertellen we wie we niet zijn en wat we niet doen. De tegenstelling gebruiken we dan om het beeld van onszelf te verduidelijken en af te bakenen.

Het goed om de huurling eens nader te bekijken; wie is hij en wat doet hij? Dat maakt duidelijk waarom Jezus geen huurling is, maar de goede herder. De huurling is geen slecht mens. Hij is een dagloner, die voor korte tijd, bijvoorbeeld één of twee nachten, de taak van de herder op zich neemt. In onze tijd zouden het over een uitzendkracht of een zzp’er hebben, die tijdelijk een bepaalde taak op zich neemt. Deze persoon verdient zo op een respectabele manier de kost. Hij houdt ongetwijfeld van schapen en van het omgaan met dieren. Maar hij is een voorbijganger. Hij is voor tijdelijk. Daardoor is hij niet in staat een relatie met de schapen op te bouwen. Hij kent deze schapen niet en zij kennen hem niet.

De goede herder wordt door de schapen herkend. Zij luisteren naar zijn stem. Daarmee onderscheidt de herder zich van de huurling die niet herkend wordt. De goede herder onderscheidt zich van de huurling omdat hij een relatie met de schapen aangaat. “Ik ken de mijnen en de mijnen kennen Mij.” Er ontstaat een verbondenheid tussen de schapen en de herder. Net als de huurling houdt de herder van schapen en van dieren in het algemeen, maar met deze specifieke schapen is hij een relatie aangegaan. Hij houdt van deze schapen. Dus gaat hij ook op zoek naar dat ene schaap dat verdwaald is. Dat zal de huurling niet doen. De kans is te groot dat dan de hele kudde verdwaalt. En dan heeft hij zijn werk slecht gedaan. Hij weet niet hoe de kudde zich zal gedragen als hij ze alleen laat.

Ook in dit verhaal is liefde het sleutelwoord. De liefde van God voor ons is het centrale thema van de brief van Johannes. De apostel Johannes leert ons: “God is liefde.” De wereld begrijpt het niet. De wereld begrijpt niet dat wij kinderen van God zijn, dat zijn liefde voor ons eindeloos is. De wereld begrijpt niet dat zijn liefde voor ons ons in staat stelt van onze medemensen te houden. Gods liefde stelt ook Petrus en Johannes in staat een lamme te genezen. Liefde past echter niet in het denken van de overheden en de oudsten. Liefde geeft gedoe. Liefde verstoort de orde. Dus worden Petrus en Johannes – zoals we in de eerste lezing zien – ter verantwoording geroepen.

In onze huidige tijd is dat niet anders. Voor managers heeft liefde geen waarde. Ook nu is gedoe ongewenst en mag de orde niet verstoord worden. Alles moet volgens de procedures verlopen en uitzonderingen zijn lastig. Het gaat om het geheel en daarbij wordt geaccepteerd dat er zo nu en dan mensen tussen de wielen raken. Zo nu en dan raakt er een schaap verdwaald. Jammer, maar helaas. Dat is niet alleen het geval bij de belastingdienst. We zien het op vele plaatsen in onze samenleving. Ik heb dit destijds van dichtbij meegemaakt in het bedrijfsleven. Daar gaat het tegenwoordig vooral om de belangen van de aandeelhouders. De belangen van de medewerkers en de klanten zijn daaraan ondergeschikt. Voor betrokkenheid en eigen verantwoordelijkheid van mensen is weinig ruimte. Het gaat om controleerbaarheid en handelen volgens procedures. Zo worden mensen gedwongen zich als huurlingen te gedragen.

Vandaag is het roepingenzondag. Wij allen zijn geroepen tot een christelijk leven, tot een leven waarin de liefde centraal staat. Vandaag bidden we speciaal voor roepingen tot het priesterschap, het diaconaat en het godgewijde religieuze leven. We bidden om mensen die zich geroepen weten op speciale wijze liefdevol te leven als herder of als dienaar.

Ik raad u aan ook nog op onze website te kijken. Daar vindt u de video van het ‘Leef- en geloofmoment’ van pastoor Bakker. Bij het beeld van goede herder vertelt hij over Jezus als de goede herder, over de liefde van de goede herder voor zijn schapen. De goede herder roept ons op om zijn voorbeeld te volgen, om lief te zijn voor onze medemensen zoals Hij dat is. God roept ook enkelen op om op speciale wijze Jezus als priester, als diaken of als religieus te volgen. Jezus, onze goede herder, heeft mensen nodig om zijn liefde te verkondigen en gestalte te geven in onze wereld. Als leerlingen van Jezus zijn wij allen geroepen om ons herders en dienaren voor elkaar te zijn. In heel ons leven, in al ons doen en laten moet de liefde centraal staan.

Bidden we daarom vandaag niet alleen om roepingen, Maar bidden we ook om een samenleving waarin mensen in staat worden gesteld liefdevol te handelen en niet gedwongen worden zich als huurlingen te gedragen. Amen.