Verbondenheid, gemeenschap, samen; Apk 21,1-5; Joh 13,31-35

Johannes droomt van een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Hij ziet het heel concreet voor zich: “er zal geen dood meer zijn; geen rouw, geen geween, geen smart zal er zijn want al het oude is voorbij.” En Christus, die op de troon is gezeten, zegt: “Zie, ik maak alles nieuw.”
Johannes droomt over de toekomst. Jezus spreekt in het Evangelie ook over de toekomst, over een op dat moment zeer nabije toekomst. Deze tekst komt uit zijn afscheidsrede bij het laatste avondmaal. Jezus spreekt deze woorden uit na de voetwassing. Hij spreekt over het aanstaande lijden en over zijn dood en verrijzenis. Als Johannes in zijn Evangelie spreekt over verheerlijking, gaat het niet alleen over de verrijzenis maar ook over de dood aan het kruis: de verheerlijking op het kruis. Jezus vertelt zijn vrienden hoe zij daarna verder kunnen: “gij moet elkaar liefhebben; zoals Ik u heb liefgehad, zo moet ook gij elkaar liefhebben. Hieruit zullen allen kunnen opmaken dat gij mijn leerlingen zijt: als gij de liefde onder elkaar bewaart.” Jezus is hier niet aan het dagdromen. Hij geeft ons een heel concrete aanwijzing hoe wij goed kunnen leven: een leven niet als individu, maar als gemeenschap, een leven als mens in liefdevolle relatie met de medemens, een leven ook als een teken, als een licht voor de wereld.
Ook paus Franciscus spreekt over de toekomst. Afgelopen woensdag richtte hij zich speciaal tot de jongeren. Hij sprak: “Het leven is ons niet gegeven om het voor onszelf te bewaren maar opdat wij het zouden geven. Wees niet bang om van grote dingen te dromen.” “We moeten het licht van het geloof, van de hoop, van de liefde levendig houden en ons hart open houden voor het goede en het schone én voor de waarheid.” “Deze tijd is een tijd voor actie. Wij moeten de gaven van God werkelijkheid doen worden, niet voor onszelf, maar voor Hem, voor de Kerk en voor anderen.” “Wij moeten het goede in de wereld verspreiden, zeker nu wij een periode van crisis beleven.” Tot zover de paus.
Als wij als christenen dromen is dat altijd in dubbele zin: enerzijds is het van de genade van God en van zijn oneindige liefde en anderzijds is het van ons eigen handelen. Enerzijds is het Christus die zegt: “Zie, ik maak alles nieuw.” Anderzijds is er de opdracht aan ons: “Gij moet elkaar liefhebben.” Het is enerzijds God die altijd aan het begin staat en het anderzijds de mens die zelf zijn bijdrage heeft te leveren. Onze bijdrage is het antwoord op Gods liefde voor ons. Vanouds is dit samengevat in de katholieke gedachte, dat wij met de genade moeten meewerken.
Volgende week wordt prins Willem-Alexander als nieuwe koning ingehuldigd. En zelfs de meest uitgesproken republikein kan daar niet omheen. Heel Nederland is in beweging en maakt zich op voor de grote dag. Er wordt veel gedaan om er een mooi feest van te maken, een feest voor het hele land, voor allen die hier wonen. Er is natuurlijk een nationaal comité: de Stichting Nationaal Comité Inhuldiging. Wat hebben deze zaken met elkaar te maken: de blijde boodschap van Christus en een Oranjefeest in Nederland.
Op de radio hoorde ik een van de leden van het comité spreken over de actie ‘Deel jouw droom’. Iedere Nederlander wordt opgeroepen zijn droom voor ons land op de speciaal daarvoor ingerichte website te plaatsen. Ik ben eens wezen kijken wat dat zoal oplevert. De inzenders kiezen zelf een categorie waarin hun droom thuis hoort. De categorie die het meest populair is, is de categorie ‘samen’. Je kunt de dromen van anderen steunen en zo ontstaat er een overzicht van populaire dromen. Onder de meest populaire dromen kwam ik het volgende tegen. Een droom met de titel “samen zijn, samen zorgen, samen genieten”.
Uit een andere droom komt het volgende citaat:
“Toekomstdroom, verbintenis,
met elkaar, hand in hand.
Maak een vuist tegen geweld,
pas dan ben je een superheld.
Pas dan maken wij samen
een tolerant
Nederland.”
Uit weer een ander droom:
“mijn droom
onze droom
is een Nederland
waar liefde regeert
ons hart op de troon zit
en de waarheid het woord voert
een land
waar we vechten tegen armoede
onrecht en ziekte
samen één eenheid van leven
gedragen door ons land
waar respect hoogtij viert”.
Vaak zijn wij somber over de cultuur van deze tijd: Zijn we niet veel te veel met onszelf bezig? Wie heeft er nog aandacht voor een ander? Uit de populariteit van de dromen met thema’s als verbondenheid, gemeenschap en samen mogen we afleiden dat alles wat Jezus Christus verkondigt nog steeds samenvalt met de dromen, de diepste verlangens van mensen en zeker met de dromen en verlangens van jonge mensen. Voor zover er foto’s bij stonden, zag ik geen grijze haren. De boodschap die Jezus ons verkondigt en die wij als christenen doorgeven, sluit aan bij de diepste verlangens die mensen koesteren. Mensen willen leven in relatie met andere mensen. Mensen willen elkaar liefhebben en ze hebben de liefde van de ander nodig. Mensen willen leven in harmonie en in eenheid.
Jezus wijst ons hierin de weg. Hij heeft ons laten zien hoe wij goed kunnen leven. Hoe wij elkaar kunnen liefhebben en hoe wij de waarheid op het spoor kunnen komen. Jezus zegt van zichzelf: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven.” Liefde, waarheid en het volle leven: het wordt ons door Hem gegeven en wij vinden liefde, waarheid en leven door te leven zoals Hij ons voordeed. Van ons wordt gevraagd dat wij Gods liefde willen ontvangen, ons openstellen voor Hem en dat wij zijn liefde delen en doorgeven aan onze medemens.
Ik wens u allen een mooi feest komende week. Het huis van Oranje kan in ons land een symbool van eenheid en verbondenheid zijn, maar de werkelijke eenheid en verbondenheid brengen zij niet tot stand. Het is Christus die de liefde en eenheid is en brengt en zelfs Hij doet het niet zonder onze medewerking. Amen.