Auteur: Yves Bériault
Titel: Alleen liefde heeft toekomst: De getuigenissen van Etty Hillesum en Christian de Chergé
Uitgever: Berne Media, 2019
Prijs: € 16,90
ISBN: 978 90 8972 356 7
Aantal pagina’s: 141
Volgens Christian de Chergé heeft alleen de liefde toekomst en Etty Hillesum schrijft dat de liefde de enige oplossing in deze wereld is. Beiden “hebben stand gehouden in hun vastbeslotenheid in niets toe te geven aan de haat”. Beiden zijn net als Jezus de weg van de liefde tot het uiterste gegaan, niet als een gewenst martelaarschap maar als een onvermijdelijke weg.
Yves Bériault laat “zien dat Etty Hillesum en Christian de Chergé, die twee getuigen van onze tijd, ondanks hun diepe verschillen hand in hand gaan”. De Jodin Hillesum werd in 1943 in Auschwitz vermoord en de monnik De Chergé samen zes medebroeders in 1996 in Algerije. Beiden “hebben op een radicale en onomkeerbare manier geworsteld met het mysterie van het kwaad… Het zijn twee zeer verschillende routes, maar het geloof in God speelt er een bepalende rol in.” Beiden leefden vanuit de Bron die liefde is. De dominicaan Bériault brengt met dit mooie en makkelijk leesbare boek hoop en inspiratie in onze verdeelde wereld.
Auteur: Tom Wright
Titel: Paulus: Een biografie
Uitgever: Van Wijnen, 2019
Prijs: € 29,95
ISBN: 978 90 5194 555 3
Aantal pagina’s: 461
Tom Wright beschrijft de jonge Saulus als een man met een hoofd vol Bijbelkennis en een hart vol van ijver die trouw is aan de ene God. Evenals vele joodse tijdgenoten leefde Saulus in de hoop op een reddingsactie van God. Er was vergeving nodig. Dan zouden hemel en aarde weer een zijn en zouden Godstijd en de menselijke tijd samenvallen.
Op weg naar Damascus wordt het Saulus duidelijk dat in Jezus Christus hemel en aarde samenvallen. Met de vergeving van de zonden is er een nieuwe realiteit ontstaan. Na een periode van ongeveer tien jaar volgt hij zijn roeping en begint hij een leven als rondtrekkende missionaris. Door de beperkte tijd en middelen die Paulus heeft, beseft hij dat hij de mensen moeten leren hoe ze moeten denken, in plaats van wat ze moeten denken.
De Anglicaanse theoloog is zoekt antwoorden op de vragen wat dreef Paulus en hoe verklaren wij zijn succes. Hij beschrijft het leven van Paulus op een enthousiaste en meeslepende wijze. Hiermee trekt hij je het verhaal in. Het is een goed leesbaar en toegankelijk boek. Een aanrader voor iedereen die meer over Paulus wil weten.
Jezus heeft ons bestaan willen delen. Hij verbindt zijn leven met ons leven. Daarbij kiest Hij niet voor een leven onder de rijken en de machtigen. Hij kiest voor een leven onder de armen en de geringsten. Vandaag lezen we hoe Hij naar de tempel gebracht wordt. Samen met zijn moeder ondergaat Hij het reinigingsritueel. Als eerstgeborene wordt Hij aan God toegeheiligd. Het offer dat gebracht wordt, is het offer van de armen: twee tortels.
Zo laat Hij zich kennen: niet als groot en machtig, maar als arm en klein. Zoals Hij eerder in de kribbe werd gelegd, ligt Hij nu in de armen van Simeon. Jezus verbindt zijn leven met ons leven. Hij is in alles solidair met ons. In alles is Hij gelijk geworden aan zijn broeders en zusters. Hij deelt ook onze tegenslagen, ons lijden en ons sterven. Hij verbindt zich geheel met ons. Zo kunnen wij Hem ontmoeten en zo kunnen wij ons met Hem verbinden. Doordat wij met elkaar verbonden zijn en één gemeenschap vormen kan Jezus als één van ons onze voorman en leider zijn. Zo behartigt Hij – als een medelijdend en getrouw hogepriester – onze belangen bij God. Vanuit zijn nederigheid is Jezus een licht voor de heidenen en een glorie voor Israël. Hij is het heil voor alle volkeren. Hij brengt bevrijding aan Jeruzalem en aan heel de mensheid.
Het heil der mensen is niet veraf maar dichtbij. De mensgeworden Zoon van God is onder ons. Hij is voor ons toegankelijk en benaderbaar. Als mens is Jezus een medemens voor iedereen en kan iedereen een relatie met Hem aangaan. Ieder doet dat op zijn eigen wijze. Voor Simeon is er een andere weg dan voor Hanna. Simeon heeft een godsspraak van de heilige Geest ontvangen. Hem is de belofte gedaan dat hij de Gezalfde des Heren zal aanschouwen. Nu het moment daar is, wordt Simeon opnieuw door de Geest gewaarschuwd. De Geest drijft hem naar de tempel om daar Jezus te ontmoeten. Hoe anders is het verhaal van Hanna. Evenals Simeon heeft zij niet lang meer te leven. Maar zij hoeft niet door de Geest naar de tempel gedreven worden. Zij is er voortdurend. Zij dient God dag en nacht door vasten en gebed.
Simeon is een brave man: wetgetrouw en vroom. De ontmoeting met Jezus komt min of meer op zijn pad. Hij hoeft zich er niet voor in te spannen. Hij hoeft maar af te wachten en krijgt een seintje als het zover is. Hanna daarentegen heeft een zwaar leven achter de rug en is als vierentachtigjarige nog steeds driftig op zoek naar de Heer. Het is voor haar hard werken: vasten en bidden. Hoe verschillend deze twee mensen ook mogen zijn, er zijn ook belangrijke overeenkomsten. Beiden leven zij met hoop en in het vertrouwen dat God de wereld zal redden. Beiden staan zij open voor het mysterie en voor de ontmoeting met de Heer. Beiden kunnen zij zich niet stilhouden als zij het Heil aanschouwen. Simeon verkondigt Gods lof en Hanna spreekt over het kind tot allen die de bevrijding van Jeruzalem verwachten.
Zo mogen ook wij op zoek gaan naar Jezus en naar zijn rol in ons leven. Ieder doet dat op zijn eigen wijze, maar voor ons allen is het een weg van hoop en van vertrouwen. Als wij ons openstellen voor het mysterie zullen we de Heer ook daadwerkelijk in ons leven ontmoeten. Dan zullen wij in staat zijn Jezus werkelijk te leren kennen. Als leerlingen van Jezus willen ook wij dit geluk niet voor ons zelf houden. De ervaring van het heil en de genade brengen ons in beweging. Het is echter ook een ervaring die rust geeft. Zoals Simeon het verwoordt geeft het vrede en neemt het de angst voor lijden en sterven weg. Als wij kunnen leven zonder angst voor lijden en sterven als wij op deze manier rust vinden bij God dan is ons leven goed en gelukkig, dan is er ook geen noodzaak voor vroegtijdige beëindiging van ons leven, dan leggen we vol vertrouwen ons leven in Gods handen.
Leerling zijn van Jezus geeft rust, maar het maakt ook onrustig. Leerling zijn van Jezus betekent ook dat we niet kunnen zwijgen, dat we het goede nieuws, de Blijde Boodschap moeten verkondigen. Leerling zijn van Jezus betekent dat we ons geluk met anderen willen delen. Iedereen moet het weten want het heil is er voor alle volkeren, het heil is er voor alle mensen. Amen.
“De plaatselijke bevolking gedroeg zich buitengewoon vriendelijk: ze verwelkomden ons en staken een vuur aan omdat het was gaan regenen en het koud was.” En over het vertrek van Paulus en zijn reisgenoten lezen we: “Ze overlaadden ons met eerbewijzen en voorzagen ons bij ons vertrek van alles wat we nodig hadden.” Kortom: “Zij waren buitengewoon vriendelijk voor ons.” Gastvrijheid en vriendelijkheid het zijn daden van liefde. Paulus weet wat liefde is. Hij heeft Gods liefde nadrukkelijk ervaren. Hij kent de bevrijdende kracht van Gods liefde, die in Jezus Christus zichtbaar is geworden en in Hem aan heel de mensheid geopenbaard is. Voor Paulus is de verkondiging van het geloof in Jezus Christus en van zijn Blijde Boodschap een daad van liefde. Paulus wil de liefde die hij heeft ervaren, delen met alle mensen.
Dit verhaal uit Handelingen laat ook zien dat gastvrijheid en vriendelijkheid universele waarden zijn. Paulus is op zijn reizen op vele verschillende manieren verwelkomd. Hier proef je tussen de regels door, dat hem toch wel verbaast hoe buitengewoon gastvrij en vriendelijk zij op Malta worden ontvangen. In de heidense wereld was dat niet zo gebruikelijk. Maar hier zien we dat ook mensen die ze de Blijde Boodschap van Christus niet kennen, toch door concrete daden kunnen getuigen van Gods liefde. Ook hun gastvrijheid en vriendelijkheid maken iets duidelijk van Gods liefde.
Bij het lezen van dit verhaal over schipbreukelingen op de Middellandse Zee gaan de gedachten onwillekeurig uit naar de velen die in onze tijd deze zee opgaan en daar vervolgens schipbreuk lijden. Hoe gastvrij en vriendelijk is het huidige Europa, waar in alle uithoeken de Blijde Boodschap van Jezus Christus verkondigd is? Paus Franciscus sprak hier afgelopen woensdag over. In zijn catechese aansluitend bij de Week van de Eenheid zei hij het volgende. “Overal ter wereld ondernemen migranten, mannen en vrouwen, gevaarlijke reizen om te ontsnappen aan het geweld, om te ontkomen aan oorlog, om armoede te ontvluchten. Vaak kunnen ze niet aanleggen in havens. Spijtig genoeg ervaren ze ook de slechtere vijandigheid van mensen. Ze worden door misdadige smokkelaars uitgebuit. Vandaag! Door sommige overheden worden ze behandeld als nummers, als een bedreiging. Vandaag! Soms werpt de ongastvrijheid hen als een golf terug naar de armoede of naar de gevaren waaraan ze ontsnapt waren.”
We mogen ons daadwerkelijk afvragen: hoe christelijk is Europa nog? Sterker nog, wij moeten ons afvragen: hoe christelijk zijn wijzelf? Europa wordt toch echt niet geregeerd door alleen maar goddelozen. Hoe staat het met onze eigen gastvrijheid en vriendelijkheid? Tot hoever zijn wij in staat tot daden van liefde? Daarvoor moeten we niet alleen kijken naar onze bereidheid te geven. We moeten ook kijken naar onze bereidheid te ontvangen.
Gastvrijheid en vriendelijkheid zijn daden van liefde. Liefde bestaat alleen in relaties tussen mensen. Liefde is belangeloos geven en liefde is ook onvoorwaardelijk ontvangen. Wie geen liefde kan ontvangen, kan ook geen liefde geven. Ook iets van iemand ontvangen en daar werkelijk dankbaar voor zijn, is zeer zeker een daad van liefde. Daarmee toon je je afhankelijkheid en verbondenheid naar elkaar. Dankbaarheid bevrijdt ons van het idee van ‘voor wat hoort wat’. Zij bevrijdt ons van de verplichte wederkerigheid.
Wij hebben er vaak moeite mee, als iemand ons iets geheel belangeloos geeft. Hoe vaak hoor je niet iemand roepen bij het krijgen van een geschenk: “dat had je niet moeten doen”. Dat laatste zeg je misschien omdat je denkt dat je nu de ander iets schuldig bent, want ‘voor wat hoort wat’. Het geven is dan onderdeel van wederkerige afhankelijkheid, waarbij het van groot belang is dat het evenwicht tussen beide partijen blijft bestaan. Dit is een prima mechanisme als je met elkaar zaken doet of wanneer staatshoofden bij elkaar op bezoek gaan. maar daar gaat het vandaag niet over. Vandaag gaat niet over zaken doen, maar over daden van liefde. Kinderen gaan daar heel anders mee om. Kinderen roepen niet: “dat had je niet moeten doen”. Kinderen zijn meestal gewoon blij met wat ze krijgen. Ze zouden ook blij zijn als het cadeau twee keer groter zou zijn. Ze nemen een geschenk aan en zijn dankbaar. Ze vragen zich niet af wat ze terug moeten doen of wat er achter zit.
Daden van liefde verbinden mensen met elkaar. Ze maken onze onderlinge afhankelijkheid en verbondenheid zichtbaar. Daden van liefde bouwen een netwerk van liefde op. En zo ontstaat er een beschaving van liefde. De liefde vormt de kern van een christelijke beschaving. Zonder daden van liefde vallen we terug naar de tijd van het heidendom. Als wij voortdurend onafhankelijk van anderen willen zijn en steeds de nadruk leggen op onze zelfredzaamheid, als dat het hoogste doel in ons leven is en als we daarom niet willen ontvangen, kunnen we ook niet geven. Als al ons handelen bepaald wordt door het marktdenken, als we bij alles denken ‘voor wat hoort wat’, verdwijnt met de liefde ook het christendom uit onze cultuur. Dan zijn we terug bij af. Dan zullen we opnieuw heel de wereld rond moeten trekken om het goede nieuws aan ieder schepsel bekend maken.
Paulus heeft Gods liefde in zijn leven mogen ervaren. Hij was ook in staat de gastvrijheid en vriendelijkheid van de Maltezers te zien als een blijk van Gods liefde voor alle mensen. Paulus heeft deze liefde beantwoord met wonderbaarlijke genezingen die God door Paulus bewerkt. Paulus beantwoordt de liefde – niet in de zin van ‘voor wat hoort wat’ – maar omdat liefde steeds weer liefde oproept.
Vandaag zijn wij hier als christenen van verschillende kerken in liefde met elkaar verbonden. Vanuit die liefde die God ons geeft, mogen wij weer liefde aan onze medemensen schenken. Straks kunnen wij in deze viering onze gastvrijheid en vriendelijkheid en onze verbondenheid met vluchtelingen tastbaar maken. Amen.
Jezus en Johannes de Doper zijn achterneven van elkaar. Hun moeders Maria en Elisabeth zijn elkaars nichten. Lucas vertelt ons dat Maria Elisabeth bezoekt als zij zwanger is van Johannes. Verder weten we niet hoe de twee achterneven met elkaar omgingen. Zagen ze elkaar regelmatig? Zijn ze samen opgegroeid? Ze woonden in hun jeugd op een flinke afstand van elkaar: Jezus in Nazareth en Johannes ergens in het bergland van Juda. Dat vroeg een voetreis een enkele dagen. Dus zullen ze elkaar zeker niet dagelijks gezien hebben. Wat we wel met enige zekerheid kunnen aannemen, is dat ze beiden ieder jaar voor het joodse Paasfeest naar Jeruzalem reisden. Zo’n jaarlijkse bedevaart is natuurlijk een gelegenheid bij uitstek om de familiebanden te onderhouden en te versterken. Lucas schrijft dat Johannes van vreugde opsprong in de buik van zijn moeder op het moment dat Maria en Elisabeth – beiden zwanger – elkaar ontmoeten. Elisabeth zal dit later vast aan haar zoon verteld hebben en hem ook verteld hebben welke bijzondere ervaring deze ontmoeting voor haar was. Zo wist Johannes al jaren dat zijn achterneef Jezus een bijzondere man is.
En dan is daar dat moment bij de Jordaan. Twee mannen – nu beiden dertigers –ontmoeten elkaar weer. Johannes weet zich geroepen zijn volk op te roepen tot bekering. Over zichzelf zegt Johannes: “Ik ben, zoals de profeet Jesaja het uitdrukt, de stem van iemand die roept in de woestijn: Maakt de weg recht voor de Heer!” Johannes ziet zichzelf als de wegbereider voor iemand die groter is dan hij. Dan komt daar Jezus aan en vraagt aan Johannes om gedoopt te worden. In de Evangelie volgens Matteüs hoorden we vorige week, dat Johannes dit eigenlijk niet wil. Niet hij moet Jezus dopen, maar Jezus moet hem dopen.
Ik probeer me dat voor te stellen. Johannes staat daar in de Jordaan vol overtuiging de mensen te dopen en dan komt daar zijn achterneef aan lopen. Hij kent hem van de Paasfeesten in Jeruzalem en hij kent Hem uit de verhalen van zijn moeder Elisabeth. Jezus vraagt aan Johannes “wil je Mij ook dopen” en Johannes heeft het gevoel ‘hier klopt iets niet’ en hij protesteert. Maar Jezus houdt aan en Johannes geeft toe.
Vandaag horen we Johannes getuigen van deze gebeurtenis. Weer komt daar zijn achterneef aanlopen. Maar nu zijn Johannes de ogen opengegaan. Destijds wist hij niet wat hij met Jezus aan moest. Hij zegt daarover: “Ook ik kende Hem niet.” Johannes kende Jezus wel als mens, maar hij kende Hem niet als de Zoon van God. Dat gebeurde tijdens de doop in de Jordaan. Toen zag Johannes de Geest van God op Jezus neerdalen en blijven rusten. Plotseling dringt het tot Johannes door: Hij is het!
Johannes heeft hier een ervaring die wij mensen allemaal wel eens hebben. Plotseling valt het kwartje. Plotseling zie je wat er aan de hand is. Plotseling besef je dat die aardige vriendin je vrouw moet worden. Plotseling weet je dat die collega van de vierde etage je man moet worden. Plotseling weet je wat je met je leven aan moet, wat je roeping is. Daar kunnen vele jaren aan vooraf gaan. Jaren van zoeken, jaren van vermoeden maar niet zeker weten, jaren van de moed niet hebben om een radicale keuze te maken. Het zijn jaren die we nodig hebben om wijzer te worden, te rijpen en te groeien, jaren om tot een werkelijke overtuiging te komen. Het zijn zeker geen verloren jaren, ook al snap je later niet dat het zolang moest duren. Vaak hebben we zetje nodig om de juiste weg in ons leven te vinden. Iemand spreekt lovende woorden over die collega van de vierde etage en jij krijgt een kop als een boei. Plotseling is daar het moment dat het kwartje valt. Je ziet iets op de televisie of je leest een boek en dan dringt tot je door wat jou te doen staat, wat jouw roeping is.
Zo kan het ook gaan met het geloof. Je wist altijd al dat er wel “iets” moest zijn, maar je begreep het niet. Je hebt een vaag gevoel, maar het wil maar niet concreet worden. Dan kom je iemand tegen die je over Jezus vertelt en wat Jezus voor hem betekent. Plotseling dringt het tot je door dat het zogenaamde “iets” heel concreet is: Hij is het! Jezus Christus is de Zoon van God. In Hem zie je God zelf. Hij is de openbaring van de liefde van God. Jezus maakt je vrij. Jezus is je weg door het leven. Plotseling gebeurt dat wat ook Johannes de Doper overkwam.
Zo’n moment van bekering is er niet alleen voor onkerkelijken. Ook wij katholieken hebben wel eens zo’n ervaring nodig. Ons geloof kan een gewoonte worden, een sleur. We doen braaf wat er van ons gevraagd wordt, maar de bezieling ontbreekt. Dan wordt het hoog tijd voor een nieuwe kennismaking met Jezus. Willen wij werkelijk zijn leerlingen en volgelingen zijn is het nodig Hem steeds weer opnieuw te ontmoeten. Het vraagt dat we Hem steeds weer opnieuw leren kennen. Steeds weer zullen we Hem ook weer met andere ogen zien. Telkens weer krijgt Hij dan weer een nieuwe betekenis voor ons.
Het is zoals met die collega van de vierde etage. Ook als je gelukkig met elkaar getrouwd bent, moet je blijven werken aan je relatie en elkaar steeds weer opnieuw vinden. Dat geldt ook voor ons leerling zijn en voor onze relatie met Jezus. Amen.
De Wijzen uit het oosten volgen een ster. Een licht wijst hen de weg. Zij zijn op zoek naar de pasgeboren koning. Mensen zijn op zoek naar het licht, zij zijn op zoek naar waarheid. Dat was 2000 jaar geleden al zo met de drie wijzen. Altijd – vanaf het allereerste begin tot op de dag van vandaag – willen mensen weten hoe het zit.
In onze huidige cultuur verwachten velen dat de wetenschap hen precies zal kunnen vertellen hoe het zit. En als dat vandaag nog niet lukt dan zal dat binnenkort wel het geval zijn. Inderdaad verklaren wetenschappers ons op vele gebieden hoe de wereld in elkaar zit en hoe het werkt. Er is echter naast de vraag naar hoe het zit, ook de vraag naar het waarom. Waarom bestaat de wereld? Waarom besta ik? Waarom houd ik van andere mensen? Waarom is iets goed of mooi? Dit zijn vragen waar de wetenschappen geen antwoord op hebben. Deze vragen zijn ook geen onderwerp van wetenschappelijk onderzoek. Wetenschappers hebben hierop geen andere antwoorden dan u en ik.
Kennis over het waarom vinden we niet in de wetenschap. Deze kennis wordt alleen verkregen door openbaring, door een bijzondere ervaring van mensen. Over deze kennis spreekt Paulus in zijn brief aan de christenen van Efeze. Paulus schrijft: “door openbaring is mij de kennis van het geheim meegedeeld”. Het Griekse woord mystérion is hier vertaald met geheim. Liever gebruik ik hier het woord mysterie. Een geheim is vooral iets wat we niet weten, terwijl een mysterie meer iets is wat we niet begrijpen. Denk bijvoorbeeld aan de woorden na de Consecratie: “Verkondigen wij het mysterie van het geloof.” We hebben het dan niet over een geheim. Het moet ook helemaal niet een geheim zijn. Sterker nog het mysterie moet verkondigd worden. Paulus heeft zijn kennis niet verkregen door studie en ook niet door wetenschappelijk onderzoek maar door openbaring. Deze kennis wordt ons door de Geest geopenbaard.
Deze brief van Paulus gaat over het mysterie van de verlossing van de mens in en door Jezus Christus. Deze verlossing geldt niet alleen voor het uitverkoren volk van Israël. De verlossing die Christus brengt, is er voor alle mensen, ook voor de heidenen. In Jezus Christus zijn de heidenen mede-erfgenamen. Zij zijn medeleden en mededeelgenoten van de belofte. De Blijde Boodschap is er voor alle mensen. Zij wordt aan alle mensen geopenbaard.
De Wijzen volgen een ster. De ster is voor hen een teken. De werkelijke openbaring aan de Wijzen is op het moment dat zij het huis binnengaan en het Kind en zijn moeder Maria zien. Dan vallen zij op hun knieën en brengen het Kind hun hulde. Op dat moment ervaren zij dat dit Kind meer is dan een gewone pasgeboren koning. Openbaring is een veel voorkomende menselijke ervaring. Ieder van ons kent het. Iedereen kent de ervaring van een onverwacht inzicht. Op zo’n moment zie je plotseling alles helder. Alles valt op zijn plaats. Het zijn momenten van liefde, momenten waarop wij ons innig verbonden voelen met de mensen om ons heen. Het zijn momenten van waarheid, momenten ook van geluk.
De apostel Johannes leert ons dat God liefde is. Hij schrijft: “Iedereen die liefheeft is een kind van God, en kent God.” (1 Joh 4,7) In onze liefde voor elkaar leren wij God kennen. In de liefde wordt God aan ons geopenbaard. In de liefde wordt ook Gods Zoon Jezus Christus aan ons geopenbaard. Jezus is de weg van de liefde tot het uiterste gegaan. Hij verlost ons van onze zelfgerichtheid en opent onze harten voor elkaar. Hij verlost ons en maakt ons tot vrije mensen, tot mensen die tot werkelijke liefde in staat zijn.
Jezus heeft met zijn menswording, zijn leven, dood en verrijzenis alle mensen, heel de mensheid verlost. Bij zijn hemelvaart geeft Hij zijn leerlingen de opdracht alle volkeren tot zijn leerlingen te maken. Hij vraagt aan ons om de mensen om ons heen tot zijn leerlingen te maken. Wat begon met de openbaring aan de Wijzen mogen wij verder voortzetten. Zoals er eens een heldere ster aan de hemel stond, mogen wij op onze beurt een licht zijn in onze eigen omgeving. Wij mogen ons licht laten schijnen en zo Gods liefde voor alle mensen openbaren. Alles wij elkaar liefhebben wordt God niet alleen aan ons geopenbaard. Door onze daden van liefde zijn wij ook een teken voor anderen. Onze liefde is een licht en teken in deze wereld. Onze liefde brengt anderen tot God en tot zijn Zoon Jezus Christus. Dat is geen geheim, maar wel een mysterie.
Ik wens u allen een Zalig Nieuwjaar. Amen.
De apostel Johannes schrijft: “Het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond.” Gods Zoon is mens geworden. Jezus Christus is een van ons. Hij is mens zoals wij. Hij heeft ons leven geleefd. Jezus is de mens geworden Zoon van God. De apostel Paulus gebruikt de woorden uit Psalm 2: “Gij zijt mijn Zoon; Ik heb U heden verwekt.” De profeet Jesaja schrijft: “De Heer heeft zijn heilige arm ontbloot voor de ogen van alle volkeren; en alle grenzen der aarde hebben het heil van onze God aanschouwd.” Iedereen moet weten dat Gods Zoon mens geworden is. Vannacht hoorden we het Kerstverhaal volgens Lucas. Toen hoorden we: “Heden is u een Redder geboren, Christus de Heer…” Jezus Christus is onze redder en bevrijder. Hij verlost ons van het kwaad. Paulus schrijft dat Jezus de reiniging van de zonden heeft voltrokken.
Jezus Christus is de bron en de basis van ons leven. “Alles is door Hem geworden en zonder Hem is niets geworden van wat geworden is. In Hem was leven en dat leven was het licht der mensen.” In Hem en door Hem heeft God alles geschapen. Zelf zal Jezus aan het einde van zijn leven zeggen: “Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven.” Wij zijn geschapen naar Gods beeld en gelijkenis. Wij mensen zijn geschapen uit liefde en geschapen voor de liefde. Wij zijn ook geschapen met een vrije wil. Bovenal zijn wij geschapen als mensen. Wij zijn mensen met onze goede kanten, maar ook met onze tekortkomingen. Onze vrije wil stelt ons in staat om lief te hebben en om het goede te doen. Wij hebben ook de vrijheid om tegen de liefde en tegen het goede in te gaan. We zijn ook in staat te kiezen voor het kwaad.
Om ons te verlossen, om ons te bevrijden van het kwaad is Jezus mens geworden, heeft Hij als mens onder de mensen geleefd en heeft Hij geleden en is Hij gestorven. God heeft het leven van de mens aangenomen. Hij is naar ons mensen afgedaald, maar daarmee verheft Hij ook de mens naar een hoger niveau. Wij leven niet langer in slavernij, maar zijn vrije mensen. Wij zijn niet langer slaven van onze driften, maar zijn in staat onze driften te ontstijgen en te beteugelen. Wij zijn niet langer slaaf van onze zelfgerichtheid, maar zijn in staat ons op anderen te richten. Wij zijn in staat tot werkelijke liefde voor onze medemens.
Jezus Christus is de bron en de basis van ons leven. Met zijn menswording heeft Hij ons leven op een hoger plan gebracht. Hij heeft ons laten zien hoe je goed kunt leven, hoe je kunt liefhebben, hoe je de waarheid op het spoor komt, hoe je werkelijk een vrij mens bent. Jezus koos radicaal voor de liefde, voor de waarheid en voor de vrijheid. Het kostte Hem zijn leven. Hij werd gekruisigd en werd begraven. Deze radicale keuze maakte Hem ook meester over de dood. God deed Hem uit de doden opstaan. Toen “heeft Hij zich neergezet aan de rechterzijde van de majesteit in den hoge, ver verheven boven de engelen… Alle engelen Gods moeten Hem hulde brengen.” Met Pasen vieren wij deze bekroning van het leven van Jezus. Pasen is de bekroning van Kerstmis. Met Kerstmis vieren wij de komst van het Licht in de wereld: “het ware Licht dat iedere mens verlicht”. Met Pasen ontsteken we de Paaskaars: Christus, het Licht van de wereld.
Niet iedereen erkent dit Licht. Sommigen zijn verblind door het kwaad, anderen wenden zich af van het Licht. “Aan allen echter die Hem wel aanvaarden, aan hen die in zijn Naam geloven gaf Hij het vermogen kinderen van God te worden.” Door te geloven worden wij herboren. Door te geloven worden wij opnieuw verwekt en uit God geboren.
Jezus heeft ons gered en bevrijd. Hierdoor zijn wij in staat zelf brengers van het licht te zijn. Wij zijn in staat zijn liefde voor ons door te geven door onze medemensen lief te hebben. Door onze medemensen lief te hebben, ervaren wij zijn liefde voor ons. Dan is zijn liefde voor ons de drijvende kracht in ons leven die ons hart opent voor onze medemensen. Dan leven we als leerlingen van Jezus het Evangelie. Het Evangelie leven is leven zoals Jezus ons heeft verkondigd en zoals Hij ons heeft voorgedaan. Wij mogen op onze beurt zijn Evangelie verkondigen aan onze medemensen. Wij mogen op onze beurt laten zien wat het betekent te leven in liefde en waarheid, te leven als werkelijk vrije mensen.
Een paar weken geleden was ik in de Martinus met kinderen in gesprek. Zij hadden toen even geen antwoord op mijn vraag. Ik heb ze gezegd dat het goede antwoord bijna altijd ‘Jezus’ is. Uit de inleiding van pastor Olsthoorn heeft u natuurlijk al begrepen, dat ook vandaag Jezus het antwoord is op al onze vragen.
Jezus Christus is de bron en de basis van ons leven. Jezus brengt ons leven en Hij brengt ons vreugde. Hij maakt ons vrij en maakt ons leven tot een feest. Ik wens u allen een zalig Kerstfeest. Amen.
