Kerstmis 2023

“Gij zijt mijn Zoon, Ik heb U heden verwekt.” Een Kind is ons geboren, een Zoon ons geschonken. “Men noemt Hem: wonderbare Raadsman, Goddelijke Held, eeuwige Vader, Vredesvorst.” Hij is “de vreugdebode die vrede meldt.” “Het Woord is vlees geworden en het heeft onder ons gewoond.” Hij is het Licht dat in de wereld komt.

De koning van de vrede wordt geboren als een kind. Alleen de herders in het veld herkennen Hem. Zij aanbidden deze pasgeboren koning. Later volgen de wijzen uit het oosten. Zo’n dertig jaar later zegt Johannes de Doper van Hem: “onder u staat Hij die gij niet kent”. (Joh 1,26) Een dag later wijst Johannes Hem aan met de woorden: “Zie, het Lam Gods”. (Joh 1,29) Jezus, de Zoon van God, wordt slechts door een enkeling herkend. Hij is voor zijn tijdgenoten een mens zoals zij. Slechts een enkeling ziet zijn goddelijkheid. Toch is deze mens de Zoon van God.

De Italiaanse Chiara Lubich, stichter van de Focolare, maakte ooit de volgende vergelijking. “Wanneer een emigrant naar verre landen gaat, past hij zich natuurlijk voor zover nodig aan zijn nieuwe omgeving aan. Maar hij brengt ook zijn eigen gewoonten en gebruiken mee. Toen het Woord van God mens werd, paste Hij zich aan de manier van leven aan van de wereld. Hij werd kind, een voorbeeldige zoon, man en werker, maar Hij bracht ook de manier van leven mee van zijn hemelse vaderland.”

Jezus, mens zoals wij, is ook een iemand uit een andere wereld. In Hem is ook zijn hemelse Vader zichtbaar. Tijdens het Laatste Avondmaal zegt Hij tegen Filippus: “Wie Mij ziet, ziet de Vader.” (Joh 14,9) Voor wie het wil zien is Jezus heel herkenbaar. Zoals zijn hemelse Vader liefde is, zo is ook Hij liefde. Hij leeft de liefde. Liefde is zijn enige drijfveer. Hierin is Hij geheel gelijk aan zijn Vader. Jezus is het Woord van God. Hij spreekt de taal van zijn Vader. Hij leert ons lief te hebben. Hij leert ons een liefde voor iedere mens. Zijn liefde beperkt zich niet tot familieleden en vrienden.

Zijn liefde geldt alle mensen. Zijn liefde geldt vooral de armen en de onaanzienlijken. Zijn liefde geldt vooral de zieken en eenzamen. Zijn liefde geldt vooral de mensen in nood en de verstotenen. Met deze mensen heeft Jezus zich het meest verbonden. Hij is gekomen om aan armen de Blijde Boodschap te brengen, aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken, en aan blinden, dat zij zullen zien; om verdrukten te laten gaan in vrijheid. (Lc 4,18) Met deze mensen heeft Hij zich vereenzelvigd. Hij zegt van zichzelf: “Ik had honger en gij hebt Mij te eten gegeven. Ik had dorst en gij hebt Mij te drinken gegeven. Ik was vreemdeling en gij hebt Mij opgenomen, Ik was naakt en gij hebt Mij gekleed, Ik was ziek en gij hebt Mij bezocht, Ik was in de gevangenis en gij hebt Mij bezocht.” (Mt 25,37-38)

Vandaag vieren we Kerstmis. We vieren de geboorte van Jezus. Wij vieren de menswording van de Zoon van God. Het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond. We vieren een unieke gebeurtenis van 2000 jaar geleden. Nog meer vieren een gebeurtenis die zich telkens weer herhaald. Steeds weer wordt de Zoon van God mens. Hij wordt mens in onze harten. Hij wordt mens is de verschoppelingen en onaanzienlijken.

Ook vandaag zijn er velen die Hem niet herkennen: mensen die ziende blind zijn, mensen die blind zijn voor de liefde, mensen die geen oog hebben voor het leed in de wereld. Vandaag zit Jezus in de daklozenopvang. Vandaag is Hij een bijstandsmoeder in een slecht verwarmd huis. Vandaag is Hij een kind dat werkt in de mijnbouw, in fabrieken of in naaiateliers. Vandaag staat Hij in de rij bij het IND in Ter Apel. Vandaag zit Hij in een gammele boot op de Middellandse Zee. Vandaag is Hij een onschuldig slachtoffer van oorlogsgeweld.

Soms maakt de ellende in de wereld ons moedeloos. We voelen ons machteloos tegenover alle onrecht en geweld. Vandaag vieren we niet alleen de komst van de liefde in de wereld. Vandaag vieren we ook dat ons een teken van hoop is geboren. Als leerlingen van Jezus zijn wij allen ook pelgrims van hoop. Als wij ons verbinden met Hem, als wij zijn leerlingen willen zijn, zullen wij mensen zijn in wie God welbehagen heeft. Dan zal ook in ons het wonder geschieden.

Jezus wijst ons de weg. Hij is onze Gids, onze Leidsman, onze wonderbare Raadsman, onze eeuwige Vader. Ook voor ons geldt: “Vreest niet, want zie, ik verkondig u een vreugdevolle boodschap die bestemd is voor heel het volk. Heden is u een Redder geboren, Christus de Heer.” Jezus nodig ons uit pelgrims van hoop te zijn. Hij nodigt ons uit dragers van zijn liefde te zijn. Hij is met ons alle dagen van ons leven. Hij stelt ons in staat het schijnbaar onmogelijke mogelijk te maken. Ik wens u allen een zalig Kerstfeest. Amen.