Aan Jezus’ voeten

Afgelopen maanden zijn wij bezig geweest met het formuleren van een nieuw beleidsplan voor onze parochies. We zijn daar nog niet mee klaar. In de gesprekken die daarover met parochianen gevoerd werden, werd duidelijk dat iedereen wil dat wij gastvrije geloofsgemeenschappen zijn. Gastvrijheid is een ruim begrip, een begrip dat in de praktijk om nadere invulling vraagt: voor wie gastvrij, waarom gastvrij, hoe gastvrij? Vandaag geven de lezingen onze handvatten om daar over na te denken.

Marta is druk in de weer met het bedienen van Jezus. Ondertussen luistert Maria naar de woorden van Jezus. Beiden zijn gastvrij, maar zij zijn het op verschillende manieren. Bij Jezus gaat het regelmatig over gastvrijheid. Hij vertelt over een heer die gasten voor een feest uitnodigt. Hij ziet de verlegenheid die voor de gastheer dreigt als tijdens de bruiloft in Kana de wijn bijna op is. Hij vermaant mensen op een feest niet de beste plaatsen in te nemen. Vandaag wijst Hij ons erop waar het uiteindelijk omgaat bij gastvrijheid. “Marta, Marta, wat maak je je bezorgd en druk over veel dingen. Slechts één ding is nodig. Maria heeft het beste deel gekozen en het zal haar niet ontnomen worden.”

De brief van Paulus gaat niet direct over gastvrijheid, maar wel over wat belangrijk is in ons leven, over onze verbondenheid met Jezus Christus. Deze verbondenheid kleurt niet alleen onszelf. Zij kleurt ook de wijze waarop wij als christenen de gastvrijheid vorm geven. Paulus schrijft deze brief vanuit de gevangenis in Rome en hij begint hier met de mededeling dat hij blij is dat hij voor de geadresseerden, voor de luisteraars mag lijden. Hij wil hen geruststellen want hij weet dat zij met hem meelijden. Hun liefde voor elkaar doet hen delen in elkanders lijden. De liefde is hier ook de basis voor de vreugde van Paulus. Hij weet zich in liefde verbonden met Jezus Christus. Zijn gevangenschap, zijn lijden is het gevolg van die liefde. Vanwege zijn liefde voor Christus zit hij gevangen.

Paulus stelt dat hij met zijn lijden ook iets terug kan doen voor Christus, iets kan doen voor de Kerk, het Lichaam van Christus. Door zijn verbondenheid met Christus weet hij ook dat Christus zijn lijden bekrachtigt. Het is Christus zelf die Hem vreugde brengt en in staat stelt zijn lijden te dragen. De liefde voor Jezus Christus maakt Paulus tot dienaar van de Kerk. Hij verkondigt het woord van God. Hij onthult het geheim, het mysterie. Paulus verkondigt Jezus Christus als het heil voor alle volkeren.

Het geheim is dat Christus ook in ons is. Jezus Christus is mens geworden en heeft zich met alle mensen verbonden. Hij is onze hoop op eeuwige heerlijkheid. Wij mogen ons op onze beurt met Hem verbinden zoals ook Paulus zich met Christus verbonden heeft. Vanuit die verbondenheid met Jezus Christus mogen ook wij Hem verkondigen om iedereen zonder onderscheid tot en in Christus te brengen, om iedereen gastvrij op te nemen in onze geloofsgemeenschap, in het Lichaam van Christus en zo tot een goed en gelukkig leven, tot volmaaktheid te brengen.

Om de verbondenheid met Christus op te bouwen en te verdiepen, is het nodig dat wij Hem steeds meer en beter leren kennen, naar Hem luisteren. Het is nodig dat wij zijn leerling zijn. Maria heeft deze keuze gemaakt. Zij is aan Jezus’ voeten gaan zitten. Zij wil zijn leerling zijn. Jezus roept Martha op hetzelfde te doen. Hij wijst haar niet terecht, maar roept haar op tot een rijkere vorm van gastvrijheid: de gastvrijheid waarmee je een ander toelaat in je leven en je iets van hem wilt leren.

Werkelijke gastvrijheid gaat verder dan iemand onderdak verlenen en te eten en te drinken geven. Werkelijke gastvrijheid is je tot de ander keren, belangstelling voor hem hebben, en hem leren kennen. Gastvrijheid kent ook wederkerigheid. Op onze beurt laten wij ons aan onze gast kennen. Wij laten hem zien wat ons lief is en wat ons bezighoudt. Christelijke gastvrijheid is gastvrij zijn zoals Jezus dat is. Het is handelen zoals Jezus handelt. Het is openstaan voor iedereen en geen voorwaarden vooraf stellen. Het vraagt dat wij onze angst voor het vreemde en onbekende afleggen. Juist in de vreemdeling en de mens in nood ontmoeten wij Jezus zelf. Vanuit onze band met Jezus ontmoeten wij Hem in de ander. Gastvrijheid is met de ander delen wat ons lief is. We nemen de gast op in onze gemeenschap en laten hem kennismaken met wat ons bij elkaar brengt. Zo stellen we onze gast in staat zelf ook op zijn eigen wijze lid te worden van onze gemeenschap.

Het sleutelwoord is telkens weer de liefde. Door aan zijn voeten te gaan zitten, ervaren wij de liefde van Jezus voor ons. Zijn liefde voor ons stelt ons in staat anderen lief te hebben. Zijn liefde is de basis voor onze gastvrijheid. Zijn liefde willen wij delen met iedereen. Zij geeft ons de vreugde die we iedereen gunnen. Liefde gaat niet zonder lijden, zoals ook Paulus heeft ervaren. Maar zonder lief te hebben zijn we dood. Zonder liefde hebben we geen leven.

Paulus schrijft elders: “Vergeet de gastvrijheid niet; door haar hebben sommigen zonder het te weten engelen onthaald.” Als wij de gastvrijheid vergeten en iedereen buiten de deur houden, zullen we zeker geen engelen ontvangen. Als wij de gastvrijheid vergeten, houden we ook God buiten de deur. Amen.