Verwarring

Op de laatste zondagen van het kerkelijk jaar gaat het over het einde der tijden. Jezus spreekt over de verduistering van de zon en dat de maan geen licht meer zal geven. (Mc 13,24) De politiek volgend krijg ik de indruk dat die verduistering ook in onze dagen aan de orde is. Het licht van de waarheid, het Woord van God lijkt ernstig verduisterd. Het zijn momenteel niet zo zeer de hemelse machten die in verwarring zijn. (Mc 13,25) Vele politici zijn in verwarring geraakt. Verschillende bevolkingsgroepen worden tegen elkaar opgezet. Polarisatie en haat zaaien is aan de orde van de dag.

Wat moet ik met uitspraken van politici dat sommige groepen onze normen en waarden niet onderschrijven? Willen zij een moraalpolitie? Een moraalpolitie die onze gedachten en meningen gaat toetsen? Moeten allen die een afwijkende mening hebben het land worden uitgezet of worden opgesloten? En wat zijn ònze normen en waarden? De normen en waarden van politici die dergelijke uitspraken doen, zijn zeker niet mijn normen en waarden. Waar leidt dit toe als deze ontwikkeling zich verder doorzet? Moet ik gaan oppassen, omdat als katholiek respect heb voor mensen uit andere culturen en uit andere godsdiensten?

Gelukkig klinken er ook andere geluiden. Laatst was ik bij een bijeenkomst over synodale Kerk. Synodaliteit betekent dat je taal niet gebruikt om elkaar af te maken, maar juist om respectvol met elkaar om te gaan. Synodaal taalgebruik is gezamenlijk zoeken naar waarheid.

In de encycliek Fratelli tutti (Allen broeders) pleit paus Franciscus voor grensoverschrijdende universele broederschap. Broederschap en sociale vriendschap beperken zich niet tot gelijkgestemden. De paus pleit voor echte ontmoeting tussen mensen en voor diepgaande communicatie en dialoog. Het gaat om het gestadig opbouwen van vriendschap en om het bereiken van een geleidelijk groeiende consensus. Gedeelde normen en waarden kun je niet als regering opleggen. Wel kun als samenleving samen op zoek gaan naar wat je bindt en wat je met elkaar deelt. Daarbij kun je respectvol omgaan met de verschillen die er ook zijn. We moeten niet bang zijn om met elkaar in gesprek te gaan.

De paus waarschuwt voor de verschillende vormen van populisme. Wanneer politici in naam van de welvaart haat en angst zaaien, moeten we ons zorgen maken, op tijd reageren en actie ondernemen. De liefde moet het spirituele hart van de politiek zijn. Dan is er openheid naar andere mensen. Dan is er aandacht voor de zwakke en noodlijdende mensen. De liefde respecteert en verwelkomt verschillen tussen mensen. De liefde brengt ons met elkaar in gesprek.

Artikel in het maandblad van de KBO Voorburg, Contact december 2024/januari 2025