Verlangend of zelfgenoegzaam? Lc 6,17.20-26

Ben je verlangend of ben je zelfgenoegzaam? Deze vraag stelt Jezus aan de leerlingen en aan de aanwezige volksmenigte afkomstig uit heel Israël. Met deze vraag richt Jezus zich ook tot ons. Ben je verlangend of ben je zelfgenoegzaam?

We kennen de zaligsprekingen vooral uit het evangelie volgens Matteüs. Bij Lucas zijn het vier zaligsprekingen en hij vult ze aan met vier wee-uitspraken. Met de wee-uitspraken ontstaat er een tegenstelling. Jezus plaatst de wee-uitspraken tegenover de zaligsprekingen. Zalig de armen, maar wee u, rijken. Zalig die nu honger hebben, maar wee u, die nu verzadigd zijt. Zalig die nu weent, maar wee u, die nu lacht. Zalig zij die gehaat worden, maar wee u, wanneer alle mensen lof over u spreken. Door de tegenstellingen worden we als christen voor een keuze geplaatst. Kies je als leerling van Jezus voor de ene of de andere levenswijze? Ben je verlangend of ben je zelfgenoegzaam? Arm zijn en honger hebben staan hier voor verlangend zijn, rijk en verzadigd zijn voor zelfgenoegzaamheid. Wie weent, weet dat hem nog van alles ontbreekt. Wie lacht is tevreden met zichzelf.

Hoe staan wij in het leven: zijn we verlangend en of zijn we zelfgenoegzaam. Verlangen wij naar het bevrijdende werk van Jezus? Verlangen wij naar het Rijk Gods dat Hij verkondigd? Zien wij onszelf als afhankelijk van Gods liefde en genade? Of verliezen wij ons in kortstondig plezier? Zijn wij vooral uit op ons eigen genieten? Denken wij ons geluk zelf in de hand te hebben? Deze vraag geldt voor ieder van ons. Deze vraag stelt Jezus aan jonge mensen die nog een heel leven voor zich hebben, zoals de jongeren die drie maanden geleden gevormd zijn. Deze vraag geldt net zo goed voor de volwassenen die midden in het leven staan, en voor de ouderen die weten dat hun leven eindig is.

Verlangend in het leven staan is ook hoopvol zijn. Je weet dat je niet alles zelf kunt, dat je afhankelijk bent van anderen en dat geluk afhankelijk is van Gods genade. Vanuit die houding hoop je dat God en andere mensen ervoor jou willen zijn. Als je zelf hoopvol en verlangend bent, zie je ook de hoop en verlangens van anderen. De hoop richt je op de ander. Je wilt er voor de ander zijn, zoals jij hoopt dat die ander er voor jou is. Je bent niet alleen op jezelf gericht. De hoop maakt ook dat je je leven ziet als een geschenk. Het leven is je gegeven en je vertrouwt erop dat dat geschenk goed voor je is. Je vertrouwt erop dat je in staat bent een goed en gelukkig mens te zijn. Dit maakt je ook realistisch in je verlangens.

Onlangs verscheen het boek ‘Op een andere planeet kunnen ze me redden’, geschreven door Lieke Marsman. Zij is 34 jaar en een succesvol schrijver en dichter. Zeven jaar geleden kreeg zij een ongeneselijke vorm van kanker. Van een ongelovige werd zij een gelovige. Ondanks alles blijft zij hopen dat er plotseling een medicijn voor haar zal zijn. Daarnaast is ze ook realistisch en weet ze dat dit haar leven is. Ze schrijft: “Al is dit niet de koers die ik voor mijn leven had uitgestippeld, al gaat dit allemaal buiten mijn wil en weten om: dit is wel mijn leven. Van mij. Ook als het mijn dood inluidt. En ook die gedachte lucht op. Dit is hoe mijn leven zich gekneed heeft. Ik leef het met moeite, maar graag.”

Wij zijn allemaal mensen. Ieder mens en elk leven heeft zijn beperkingen. Met sommige beperkingen moeten we leren leven: niet iedereen wordt topsporter of filmster. Niet iedereen heeft een prachtige kop vol krullen zoals ik vroeger had. Aan andere beperkingen mogen we werken in de hoop en vertrouwen dat het werkelijk beter kan. We kunnen eraan werken dat we liefdevolle mensen mogen zijn, dat we de vrede en verbondenheid onder de mensen bevorderen, dat we rechtvaardige mensen mogen zijn. God zal ons daarbij met zijn liefde en genade behulpzaam zijn. Als we zelfgenoegzaam zijn sluiten we ons daarvoor af. Als we als pelgrims van hoop verlangend en hoopvol zijn staan we ervoor open en zijn we ontvankelijk.

Leerling zijn van Jezus vraagt durf en moed om te kiezen voor geloof, hoop en liefde, te kiezen voor gerechtigheid en vrede. Er is moed voor nodig die weg van liefde en waarheid te gaan. Leerling zijn van Jezus vraagt om tegen de tijdgeest in te gaan.

Zalig is de leerling die het aandurft met lege handen te staan. Zalig is de leerling die het aandurft pijn te lijden. Zalig is de leerling die zijn vreugde niet zoekt in kortstondig plezier. Zalig is de leerling die tegen de stroom in durft te gaan. Zalig is de leerling die leeft vanuit hoop en verlangen. Amen.