Luisteren naar de heilige Geest; Js 5,1-7; Fil 4,6-9; Mt 21,33-43

Soms word je door een Bijbeltekst in eerste instantie op het verkeerde been gezet. Dat gebeurde mij deze week met de eerste lezing. Jesaja begint zijn tekst met: “Ik wil zingen voor mijn vriend, zingen het lied van mijn vriend en zijn wijngaard.” Ik had meteen het beeld van een succesvolle ondernemer voor ogen. Zijn vriend die een wijngaard heeft, is goed bezig. Hij doet alles wat een bekwame wijngaardenier moet doen. Maar helaas: “de wijngaard gaf enkel wilde vruchten”.

Nog steeds had ik niet door wat Jesaja ons duidelijk wil maken. Nu kwam bij mij het beeld op van de wereld van procedures en protocollen. Moderne managers schrijven voor dat hun medewerkers zich strikt aan procedures en protocollen moeten houden. Ze hebben geen enkel vertrouwen in de professionaliteit van hun medewerkers. Bovendien zijn ze bang dat zij ter verantwoording worden geroepen als iets mis gaat. Als iedereen zich aan de procedures en protocollen houdt is niemand verantwoordelijk, want alles is keurig volgens de regels gedaan. Wat er echter ontbreekt is aandacht voor de werkelijkheid. Wat ook ontbreekt is betrokkenheid. Betrokkenheid vat je niet in regels. Het gaat in regels alleen om meetbare zaken. De geest ontbreekt.

Aan het einde van lezing blijkt pas waar het Jesaja omgaat. De wijngaard is van de Heer van de hemelse machten. De wijngaard is van God. God zelf is de wijngaardenier. Hier is dus iets anders aan de hand. Bij God ontbreekt het niet aan betrokkenheid en aan geest. God is liefde en de heilige Geest is God. Jesaja heeft het over de relatie tussen de wijngaardenier en de wijngaard, de relatie tussen God en het volk Israël. In een relatie gaat het altijd over twee partijen. Beide partijen moeten de werkelijkheid onder ogen zien. Beide partijen moeten werkelijk willen en betrokken zijn. Beide partijen moeten geestdriftig zijn. Jezus maakt met zijn gelijkenis duidelijk hoe het totaal uit de hand kan lopen als de betrokkenheid op elkaar ontbreekt. Als het enkel om eigenbelang gaat, loopt het uit op moord en doodslag.

Paulus schrijft hoe het wel kan. Hij schrijft: “Weest onbezorgd. Laat al uw wensen bij God bekend worden.” We hoeven niet alles op eigen kracht te doen. Wees dankbaar voor wat je krijgt en bidt om wat je nodig hebt. Stop je energie niet berekening, niet in het volgen van procedures en protocollen. Vertrouw op God en richt je aandacht op belangrijke waarden: op het ware, het schone en het goede. De aanbeveling van Paulus vraagt van ons dat we onderscheidingsvermogen hebben. Wat is het ware, het schone en het goede? Dat onderscheidingsvermogen krijgen we door bezinning en gebed. Het vraagt dat we de heilige Geest in ons zijn werk laten doen. In ons westerse denken is niet zoveel ruimte voor de heilige Geest. We weten niet goed wat we met Hem aan moeten.

Op dit moment is de synode over synodaliteit in Rome gaande. Bij het begin ervan besteedde paus Franciscus uitgebreid aandacht aan de heilige Geest. De heilige Geest is de hoofdrolspeler op de synode. De paus benadrukte dat de synode geen parlement is. Hij zei: “De heilige Geest speelt de hoofdrol in het leven van de Kerk. Het plan van de verlossing van de mensen gebeurt dankzij de Geest. Hij vertolkt de hoofdrol.” De Kerk is – zegt de paus – “een unieke overeenstemming van stemmen, in vele stemmen, bewerkt door de heilige Geest. Zo moeten we de Kerk opvatten.” “Verder, de heilige Geest heeft een veelvormige troostende werking. We moeten leren de stemmen van de Geest te horen: ze zijn allen verschillend. Leren onderscheiden.” Op onze website vindt u meer over de toespraak van de paus.

Ook wij zijn geroepen te luisteren naar de heilige Geest en te leren onderscheiden. De Geest van waarheid en wijsheid, de Geest van vuur en liefde, de Geest van bezinning en inspiratie. Laat ons luisteren naar de heilige Geest. Amen.